05. በቅጂ መብት ጥበቃ የሚያገኙ ስራዎች

nty

ሰኔ 29, 2023

እንደማንኛውም የአዕምሯዊ ንብረት ህግ የቅጅ መብት ህግ/Copyright law/ የፈጠራ ባለቤቶችን መብት በመጠበቅ ፈጠራን ያበራታታል፡፡ የቅጅ መብት ሰዎች በስነ-ፅሁፍ/Literary/ና ስነ-ጥበብ/Artistic/ ስራዎች ላይ ያላቸውን የአዕምሮ ውጤት ነው፡፡ ስለሆነም የቅጅ መብት የሚገባቸው ዋናዎቹም ስራዎች የስነ-ፅሁፍና የስነ-ጥበብ ውጤቶች ናቸው፡፡ እነዚህም ጽሁፍ፣ ሙዚቃ፣ ልዩ ጥበብ ስራ እንደ ቀለም ቅብ ፣ ቅርጻ ቅርጽ እና ቴክኖሎጂን መሰረት ተደርጎ የተሰሩ ስራዎች ለምሳሌ፡-የኮምፒዩተር ፕሮግራሞች ና የኤሌክትሮኒክ ዳታ ቤዝ ወዘተ ናቸው፡፡

በቅጂ መብት ጥበቃ የሚያገኙ ስራዎች

የፈጠራ ስራዎች በቅጅ መብት ስር ተገቢው ጥበቃ ይደረግላቸዋል፡፡ በሀገሮች መካከል የቅጅ መብት ህጎችና የህጎቹን አተገባበር አስመልክቶ ጥቃቅን ልዩነቶች ይስተዋላሉ፡፡ ለምሳሌ፡- በፍርድ ቤቶች ውሳኔ አንዳንድ ሀገራት የግል ደብዳቤዎችን/Private lettrs/፣ የፍቺ ማንዋሎችን/Divorce Guide/፣ የጸጉር ቁርጥ/Haircuts/፣ የፈተና ወረቀቶች/Examination Papers/ ወዘተ የቅጅ መብት ጥበቃ ይሰጣሉ፡፡ ያም ሆነ ይህ በሁሉም ሀገራት ስምምነት ያገኘው አንድ የፈጠራ ስራ እንደስራ ብቃት የሚኖረው ወጥ ወይም የመጀመሪያ ስራ ሲሆንና ስራው ግዝፈት ሲያገኝ ነው፡፡